Wat is intuïtief eten?
Leestijd: 4 minuten
Wat is intuïtief eten en wat is het verschil met mindful eten?
Intuïtief eten is het tegenovergestelde van diëten, calorieën tellen, geobsedeerd zijn door eten en neerkijken op bepaalde lichaamsvormen. Twee jaar geleden schreven Evelyn Tribole en Elyse Resch voor het eerst voor een groot publiek over dit idee. Ze schreven een boek dat onder andere enkele basisprincipes van intuïtief eten behandelt.1
Het uitgangspunt is stoppen met allerlei diëten en leren je lichaam te accepteren en te luisteren naar wat het echt nodig heeft.
Velen van ons hebben geen flauw idee hoe het voelt om met honger te gaan eten totdat we ons verzadigd voelen. En om de zaken nog ingewikkelder te maken: hoe ziet eten waar we naar verlangen eruit, als het eten waar we naar verlangen ongezond is?
Bij intuïtief eten luistert u naar wat uw lichaam echt nodig heeft
Trendy diëten en levensstijlaanpassingen die bepaalde voedselgroepen uitsluiten of regels voorschrijven over wanneer je mag eten en wanneer je hongerig moet zijn, volgen elkaar nog sneller op dan de seizoenen. Intuïtief eten is hier het tegenovergestelde van. Het idee is dat u luistert naar uw lichaam, dat zelf aangeeft wanneer het voedsel nodig heeft. Dit in tegenstelling tot het volgen van opgelegde regels en beperkingen over wat u wel of niet mag en moet eten en drinken. Intuïtief eten gaat uit van het idee dat ons lichaam dit zelf het beste weet. We moeten onszelf gewoon aanleren om naar ons lichaam te luisteren.
Uit onderzoek is gebleken dat we het diëten nooit lang volhouden. Als iemand al gewicht verliest met een dieet, lukt het vaak niet om dit gewicht er ook af te houden.2 Toch blijven we allemaal in de valkuil trappen van diëten waarbij calorieën, koolhydraten, vet en suiker worden beperkt en je op bepaalde tijden moet of juist niet mag eten (schuldgevoel!).
De complexiteit van onze relatie met eten
We hebben een complexe relatie met eten. Deels is dit natuurlijk, biologisch en door evolutie bepaald; deels is het gestimuleerd, aangeleerd en sociaal bepaald. Agressieve marketingcampagnes verleiden ons om aldoor te blijven eten. Emoties en de stress van het moderne leven triggeren ons om zelfs te blijven eten wanneer we niet echt trek hebben. Via onze familie of cultuur worden onze ideeën gevormd over wat voedsel betekent wat betreft kwaliteit en hoeveelheid.
Waar het om gaat is vertrouwen – vertrouwen op onszelf en op de wisselwerking tussen onze buik en onze geest. Het gaat erom in harmonie met ons lichaam te zijn en er weer op te leren vertrouwen.
Dat betekent dat we soms gewoon taart, wijn en hamburgers mogen hebben. Intuïtief eten draait erom dat je eet wanneer je honger hebt en voelt wanneer je verzadigd bent.
Leer van de ultieme intuïtieve eters: baby’s
Hebt u wel eens een baby aan de borst of uit een slow flow-fles zien drinken? De manier waarop zo’n baby drinkt, is misschien wel de meest natuurlijke vorm van intuïtief eten. De baby drinkt wanneer die honger heeft, aanvankelijk gulzig maar uiteindelijk steeds langzamer en met tussenpauzes. Baby’s zijn bezig met het eten zelf en de eetervaring, bijvoorbeeld de sensaties in de armen van de flesgever en de geur van de melk. En ze laten de borst of speen van de fles normaal ook weer los als ze verzadigd zijn. Met de borst of met een zuigfles met een vergelijkbare afgiftesnelheid, zullen de meeste baby’s niet te veel eten.
Een ander concept bij intuïtief eten is dat u het schuldgevoel loslaat dat met voedsel is verbonden en dat u eet wat u wilt. Sluit vrede met voedsel. Voedsel kan zoveel méér voor ons doen dan ons alleen van brandstof voorzien. Het kan ons plezier brengen en echte ervaring zijn. Maar het kan ook zorgen voor een vervelend stemmetje in uw achterhoofd bij elke keuze die u maakt. Deze voortdurende innerlijke strijd tussen goed en slecht is niet alleen ongezond, maar ook niet erg productief.
Intuïtief eten versus mindful eten
Een belangrijke leidraad is dat u begint te eten op basis van wat uw lichaam aangeeft. Dit houdt in dat u mindfulness moet ontwikkelen rond honger, lekkere trek en verzadiging. We eten vaak gedachteloos. We kijken naar dat koekje op tafel en we schamen ons ervoor dat we het eten terwijl we het in de mond stoppen. Binnen een paar seconden is het verdwenen! Maar hoe smaakte het koekje eigenlijk? Wat voor textuur had het? Hebben we het koekje überhaupt gewaardeerd, laat staan ervaren? Intuïtief eten omarmt het plezier van voedsel en nodigt ons uit om van eten te genieten. Mindful eten stimuleert u om elk aspect van eten in u op te nemen en het echt te ervaren.
Mindful eten stimuleert u ook om aandacht te besteden aan hoe u zich voelt na het eten van bepaald voedsel en om uw voedingspatroon zo nodig bij te stellen op basis van dat gevoel. Wanneer mensen gewend zijn aan een voedingspatroon met veel bewerkte voedingsmiddelen en/of fastfood, zijn hun smaak en reuk vaak afgestompt. Ook zien ze geen verband tussen wat ze eten en hoe ze zich voelen, wat vaak neerkomt op ‘niet zo goed’. De eerste stap is dus om meer te weten te komen over onbewerkt en bij voorkeur biologisch voedsel en dat steeds meer in uw voedingspatroon te integreren. Na een tijdje hervinden de meeste mensen de vaardigheid om op te merken hoe ‘echt’ eten ruikt en smaakt. Ook merken ze subtiele veranderingen op in hoe ze zich voelen nadat ze bepaalde voedingsmiddelen of eten uit bepaalde voedselgroepen hebben gegeten. Zodra u deze vaardigheid beheerst, bent u al goed bezig met intuïtief eten.
Gefocust blijven op intuïtief eten
Het is vooral een emotionele uitdaging om een goede intuïtieve en mindful eetroutine te ontwikkelen. Net als bij elke oefening in mindfulness of bij elke gezonde levensstijl moeten we ons mentale kompas resetten. Soms moet dat meerdere keren per dag – of zelfs meerdere keren per maaltijd! Maar door uzelf de vraag te stellen ‘wat is intuïtief eten?’ wanneer u honger begint te krijgen, verandert u uw relatie met eten en zult u de fysieke en psychologische voordelen gaan ervaren. Als u dat eenmaal voor elkaar hebt, wordt intuïtief eten gemakkelijker en steeds meer een gewoonte.
- Tribole, Evelyn, and Elyse Resch. Intuitive Eating: a Recovery Book for the Chronic Dieter: Rediscover the Pleasures of Eating and Rebuild Your Body Image. St. Martin’s Paperbacks, 1996. [↩]
- Lowe, Michael R., et al. “Dieting and Restrained Eating as Prospective Predictors of Weight Gain.” Frontiers in Psychology, vol. 4, juni 2013, doi:10.3389/fpsyg.2013.00577. [↩]